İş makinalarında motorun ömrünü koruyup performanslarını artırmak için düzenli olarak bakım yapılması gerekir. Motor yağı bakımı da bu bakımlar arasında önemli bir yer tutar. İş makinası motor yağı bakımı bazı periyodik süreçlere göre yapılabilir. Bu araçlarda motor yağı aracın en önemli unsuru olarak sistem içerisinde yerini alır. Motor ömrünün uzun olması için makinanızın sağlıklı ve rafine bir yağ ile çalışması gerekir. Sağlıklı bir yağ için ise hem bu araçlarda hem de diğer araçlarda motor yağlarının belirli periyotlar içerisinde değişmesi gerekir. Peki, iş makinaları motor yağları ne zaman ve nasıl değişir?
İş makinalarında motor yağları aşağıda sıralanan şartlarda değişir:
- Düzenli aralıklarla yapılan periyodik bakım sırasında motor yağları değişir.
- Yapılan analizlerin sonucunda motor yağları ile ilgili problemlerde değişim işlemi yapılır.
- İş makinası uzmanı genel bakım yaptığı sırada motor yağı ile ilgili bir problem olduğunu düşünürse yağ değişimi yapılabilir.
Sıralanan bu üç aşamada da motor yağı değişimi yapılabilir ancak bu araçlarda yağ değişimi en sık olarak periyodik bakımlar yapıldığı zaman olur. Periyodik bakım sırasında yapılan yağ değişimi, makina üreticisi tarafından tavsiye edilen rutin yağ değişimi işlemi olarak bilinir. Bu tür bir değişim işleminde motorda herhangi bir sorun olmasına gerek yoktur.
İş Makinası Motor Yağlarının Ömrü Ne Kadardır?
Motor yağlama, bu araçlar için yapılması gereken en önemli bakımlardan biri olarak bilinir. İş makinaları motor yağları, kaliteli yağlardan oluşur ise bu durum motorun ömrünü uzatır. Bu yağlar, motorun tüm hareketli parçaları arasında dolaşır ve aracın içerisinde yer alan kirin pisliğin temizlenmesini sağlar. Bu sayede araç hem kirlerinden arınır hem de yağlanmış olur. Böylece aracın aşınmasının önüne geçilerek aracın ömrü uzatılmış olur. Makina yağları ve çeşitleri farklılıklar gösterir. Bu yağlar, periyodik olarak en sık değiştirilen motor yağları olma özelliği taşır. Bunun nedeni ise bu yağların koruma özelliklerini çabuk kaybetmesi olarak gösterilir. Bu durum ise motor yağlarının bir yandan kullanımını artırırken bir yandan da maliyetlerini artırır. Bu nedenle fazla kullanım hem makinaya zarar verebilir ve makinanın ömrünü azaltabilir hem de kullanıcının bütçesine ekonomik olarak zarar verebilir. Ayrıca bu araçların motor yağları doğada yok edildiği için çevre kirliliğine sebep olabilir. Bu nedenle bu yağları kullanılırken dengeli kullanmak hem çevre sağlığı hem de tüketici bütçesi açısından birçok fayda sağlayacaktır. İş makinaları yağ çeşitleri bir iş makinası için en önemli unsur olarak bilinir. Bir motor yağı ne kadar yüksek düzeyde sağlıklı ve iyi özelliklere sahip bir yağı olursa o makinanın motorunun ömrü o kadar uzun olur. Bu yağlar, motor sisteminin içerisinde düzenle hareket ederek tüm motor parçalarını hem yağlar hem de pisliklerinden arındırır. Bu sayede motorun içerisinde yer alan aksamlar aşırı ısınıp aşınmaz. Böylece araçların motorlarında aşınma ya da başka arızalar meydana gelmeyeceği için araçların ömrü uzar.
İş Makinası Motorlarında Kullanılan Yağlarının Görevleri Nelerdir?
Teknolojinin gelişmesi ve çevre kirliliğine olan duyarlılık geliştikçe makina yağı üreticileri daha farklı ve çevreye duyarlı makina yağları ve çeşitleri üretiyor. Makina yağlarının farklılaşmasına da en önemli etken olarak gösterilen hava değişiklikleri, çevre kirlilik ve bu araçların çalışma koşullarının ağırlığı makina yağları üzerinde bir baskı yaratarak, makina yağları için güçlü bir yağ film tabakası ihtiyacı doğuruyor. Zayıf makina yağ film tabakası metalin metalle teması sırasında etkili olmadığı için motorun aşınmasını hızlandırıyor. Gelişen iş makinası üretim teknolojileri sayesinde her geçen gün yeni bir iş makinası motoru iş hayatında yerini alıyor. Bu yeni nesil araçların bakım ve temizliği de farklılıklar gösterebiliyor. İş makinası yağlama sistemleri de bu yeni nesil araçların özelliklerine göre değişebiliyor. İşte bu noktada motor yağ üreticileri devreye girerek bu araçlara uygun farklı madeni yağlar üretebiliyor. Bu tür madeni yağlar sayesinde iş makinaları motorlarının bakımı özenle yapıldığı için araçlardaki aşınmada yavaşlamış oluyor. Makina motorlarının aşınmasını geciktirerek motorun ömrünü uzatıyor ve performansını artırıyor. Ayrıca az yakıt tüketimine katkıda bulunarak bütçeye katkı sağlıyor.
İş makinası motor yağlarının görevleri kısaca şu şekilde sıralanabilir:
- Üst üste hareket eden madeni parçaların doğrudan sürtünmesin engelleyerek motor parçalarında aşınmayı azaltmak.
- Motor çalışırken ısınan donanımlarını soğumasına yardımcı olmak.
- Motor aksamları arasında kir birikimini önlemek ve temizlemek.
- Segman, piston ve silindir arasında oluşabilecek kompresyon kaçağına engel olmak.
- Muylu ve yatak arasındaki boşluk sebebi ile oluşabilecek vuruntulara engel olmak ve ses ile gürültülerin önüne geçmek.
Yukarıda sıralanan makina motor yağları görevlerinin her biri, bu araçların düzenli bir şekilde ve aşınmadan çalışması için çok önemli bir yere sahiptir.
İş Makinalarının Motor Yağları Hangi Durumlarda Değiştirilir?
İş makinalarında kullanılan motor yağlarının performansları, teknik özellikleri ve motor yağlarının değişim aralıkları genellikle iş makinası üreten firmalar tarafından belirlenir. Bu süreçler motor üzerinde laboratuvarlarda yapılan testler ile belirlenen süreçler olarak biliniyor. Bu testler sonucunda belirlenen özelliklere uygun iş makinası yağ değişimi yapılır ve makina yağı firmaları da makinaların özelliklerine uygun olan yağları kullanıcıya verir. İş makinası üreticisinin makina için belirlediği yağ değiştirme periyotları yağ özelliklerine uygun bir yağ kullanılmadığında iş makinasının motorunun ve donanımlarının zarar görme olasılığı çok yüksek düzeyde olabilir. İş makinası üreticisinin, bu araçlar için önerdiği özellikte bir yağ kullanılmadığı takdirde bu araçların gömleklerinde ve pistonunda daha hızlı bir aşınma gözlenebilir. Örneğin hidrolik yağı kullanılarak yağlanması gereken bir makina başka özellikleri olan bir yağ kullanır ise bu araçta zamanla aşınmalar hızlanabilir. Doğru özelliklerde ve kalitelerde yağ kullanmak supaplar ve segmanların verimli bir şekilde çalışmasını sağlar. Kaliteli ve aracın özelliklerine uygun bir motor yağı erken bir yağ kalınlaşmasının önüne geçtiği gibi motorun içerisinde yer alan aksamlarında sürtünmeyi azaltarak yakıt tüketiminde tasarruf sağlar. Bu da işletme maliyetlerinin azalmasına sebep olabilir.
İş makinası yağlarının değiştiği durumlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- İş makinasına yapılan analizlerde çıkan sonuçlara göre değişim yapılabilir.
- Periyodik bakımlar yapıldığı sırada iş makinası yağı değiştirilebilir.
- İş makinasına tamir yapıldığı sırada makina operatörünün gözlemleri sonucunda yağ değişimi uygun görülürse yağ değişimi yapılabilir.
İş makinası yağ değişimini en sık yapıldığı zamanlar bu araçlara periyodik bakımların yapıldığı zamanlar olarak bilinir. Periyodik bakımlar sırasında iş makinası yağlama işi tamamen bu araçları üreten firmanın önerdiği yağ özelliklerine uygun bir şekilde yapılır. Periyodik bakım sırasında yapılan yağlama dışında yapılan yağlama işlemi tamamen iş makinasında yaşanan arızalara bağlı olarak yapılan yağlama işlemi olarak bilinir. Bir iş makinasının çalışma alanlarında uzun ömürlü olması isteniyorsa, makinanın motor yağı değişimi zamanında ve makinanın özelliklerine uygun bir şekilde yapılması gerekir.